ويژگيهاي روانسنجي آزمون اعتياد به اينترنت يانگ Psychometric properties of Young internet addiction test

Transcript

1 Journal of Behavioral Sciences Pages: Original Article دوره 4 شماره 3 پاييز 1389 صفحات: مقاله پژوهشي ويژگيهاي روانسنجي آزمون اعتياد به اينترنت يانگ Psychometric properties of Young internet addiction test تاريخ دريافت: 88/10/23 تاريخ پذيرش: 89/2/20 Recieved: 2010/01/13 Accepted: 2010/05/10 Alavi S. S. MSc, Eslami M. MD, Maracy M. R. PhD, Najafi M. PhD, Jannatifard F. BSc, Rezapour H. MSc Abstract Introduction: There is growing concern about internet addiction and accessing a valid and reliable assessment tool based on DSM diagnostic criteria which can differentiate normal internet users and internet addicts, is very limited. Young internet addiction questionnaire is one of valid available questionnaires. This study was designed to investigate psychometric properties of the mentioned questionnaire. Method: This descriptive cross-sectional survey research was performed on 233 Isfahan university students in Research units were selected by quota sampling from universities of Isfahan and completed demographic questionnaire, Young Internet Addiction Test and YDQ. A clinical interview based on DSM-IV-TR was performed on all samples. Data were analyzed using factor analysis, internal consistency, Cronbach s alpha, bisection, test-retest and ROC curve by SPSS 12. Results: Factor analysis by principal component and Varimax rotation revealed five factors of social problems, effect on performance, lack of control, pathological use of chat rooms and neglecting educational and occupational duties. Content and convergent validity, Internal consistency (α=0.88), test retest reliability (r=0.82) and bisection (r=0.72) were determined and all were acceptable, regarding results. Best cut off point for the questionnaire was 46. Conclusion: Young s Internet Addiction Test has acceptable psychometric properties and is a valid and reliable tool that may be used in psychological and psychiatric studies in order to screen normal internet users and internet addicts. Keywords: Young s Internet Addiction Test, Psychometric Properties, Validity, Reliability, Internet User : DSM... - :.. DSM-. IV-TR. SPSS 12 : (r=/). (r=/) (α=/).. :.. : Corresponding Author: Department of Social Medicine, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran maracy@med.mui.ac.ir گروه پزشكي اجتماعي دانشگاه علوم پزشكي اصفهان اصفهان ايران 1 مركز تحقيقات علوم رفتاري دانشگاه علوم پزشكي اصفهان اصفهان ايران 2 بخش روانپزشكي بيمارستان شهداي لنجان زرينشهر ايران دانشكده پزشكي دانشگاه علوم پزشكي شهركرد شهركرد ايران 4 بخش بهداشت اداره كل آموزش و پرورش تهران ايران 5 دانشكده روانشناسي واحد نايين دانشگاه آزاد اسلامي نايين ايران 3

2 184 مقدمه دسترسي به اينترنت پديدهاي رو به گسترش است و هر روز تعداد بيشتري از افراد در زمره استفادهكنندگان اينترنت قرار ميگيرند. اينترنت در همه جا حضور دارد (در خانه مدرسه دانشگاه و غيره). تعداد كاربران اينترنت بهطور شگفتا وري در حال افزايش است و تا دسامبر سال ۲۰۰۲ ميلادي تعداد استفادهكنندگان از اينترنت ۶۶۵ ميليون نفر گزارش شده است [۱]. باتوجه به ا مارهاي موجود در چند سال اخير نيز تعداد كاربران اينترنت در كشور ما ٢٥ برابر شده است [٢]. براساس ا خرين تحقيقات انجامشده در كشور بيشتر استفادهكنندگان از اينترنت جوانان هستند و ٣٥% ا نها در چتروم ٢٨% بازيهاي اينترنتي ٣٠% چككردن پست الكترونيكي و ٢٥% نيز مشغول جستجو در شبكهجهاني هستند. ميانگين مدت زمان صرفشده براي اينترنت ۵۲ دقيقه در هفته بوده است [۳]. در مورد ا مار شيوع اعتياد به اينترنت در جوامع مختلف ا مار متعددي وجود دارد اما بهطور ميانگين نسبت معتادان حدود ٢ تا ٥ ميليون در ازاي هر ٥٠ ميليون استفادهكننده معمولي است. بهعبارتي ميتوان گفت تقريب ا ٥ تا ١٠% استفادهكنندگان از اينترنت دچار مشكل اعتياد هستند. اين نسبت در ميان مصرفكنندگان مشروبات الكلي و قماربازان نيز ديده ميشود. ٢ تا ٣% از ميان ١٠% معتادان به اينترنت ا ن را به صورت غيرطبيعي و بيش از حد معمول استفاده ميكنند [٢]. ا خرين ويراست راهنماي تشخيصي و ا ماري اختلالهاي رواني (DSM-IV-TR) كه استانداردهايي براي طبقهبندي انواع بيماريهاي رواني ارايه ميكند هيچ طبقهبندي را براي اعتياد به اينترنت معرفي نكرده است. اما تحقيقات گذشته نشان ميدهد ملاك تشخيص اعتياد اينترنتي با ملاك تشخيصي براي "اختلال كنترل تكانه" "قماربازي بيمارگونه" يا وابستگي به مواد (مبتني بر (DSM-VI-TR همپوشاني داشته و استفاده از اين ملاکها در تحقيقات بسياري بهکار رفته است [۴ ۸]. ۷ ۶ ۵ براي سنجش اختلال اعتياد اينترنتي چندين پرسشنامه از جمله پرسشنامه ا سيبشناسی استفاده از اينترنت (PIUQ) مقياس عمومی معضلات استفاده از اينترنت (GPIUS) اصول تشخيصی اختلال اعتياد به اينترنت (IADDC) مقياس معضلات مربوط به اينترنت (IRPS) نشانگان بالينی وابستگی به اينترنت (CSID) و مقياس شناختي اينترنت (OCS) تدوين شده است كه هركدام با توجه به تعريف اعتياد اينترنتي بهنحوي اين اختلال را ميسنجد و ملاک تشخيص براساس اختلال کنترل تکانه يا اعتياد به مواد مخدر و الکل است. از ا نجايي كه پژوهش در حيطه اعتياد اينترنتي بسيار مورد توجه متخصصان علومرفتاري است در داخل كشور وجود ابزارهايي معتبر براساس ملاكهاي تشخيصي DSM و متناسب با فرهنگ کشور كه بتوان براساس ا ن افراد مبتلا به اعتياد اينترنتي را از کاربران عادي غربالگري کرد بسيار محدود است. همچنين اعتبار و روايي پرسشنامههاي رسمي را نبايد پذيرفت بهخصوص اين نکته هنگامي حايز اهميت است که پرسشنامه در کشور ديگري و براي گروه ا زمودنيهاي متفاوتي طراحي و ا زمون شده باشد [۹]. در مطالعات قبل که پيرامون روايي و اعتبار پرسشنامههاي سنجش اعتياد به اينترنت در خارج از کشور انجامشده نواقصي در مورد نحوه اجرا وجود داشتهاست و پرسشنامههايي که طراحي شدهاند مقبوليت عمومي نداشتهاند [۱۰]. با توجه بهاينكه در مورد روايي و اعتبار برخي از اين پرسشنامهها نظير پرسشنامه تشخيص اعتياد اينترنتي يانگ در داخل كشور هم هنوز تحقيقي انجام نشدهاست ضرورت انجام چنين تحقيقي در پژوهشهاي علومرفتاري وجود دارد. هدف اصلي اين پژوهش بررسي و تعيين ويژگيهاي روانسنجي پرسشنامه اعتياد به اينترنت يانگ در بين كاربران دانشجو بود. روش اين مطالعه توصيفي- پيمايشي از نوع مقطعي براي تعيين ويژگيهاي روانسنجي پرسشنامه اعتياد اينترنتي يانگ در بين کاربران دانشجوي دانشگاههاي شهر اصفهان در سال ١٣٨٧ انجام شد و ٢٣٣ دانشجو بهروش نمونهگيري سهميهاي انتخاب شدند. اين تعداد براساس حجم نمونه و با توجه به جامعه ا ماري دانشجويان دانشگاههاي شهر اصفهان محاسبه شد. الف) پرسشنامه اطلاعات دموگرافيگ: كه در ا ن ويژگيهايي نظير سن جنس ميزان تحصيلات سال ورود به دانشگاه وضعيت تاهل ميزان ساعات استفاده از اينترنت و دلايل استفاده از سايتهاي مختلف در روز بررسي ميشود. ب) ا زمون اعتياد به اينترنت يانگ: که توسط کيمبرلي يانگ ساخته شده و از معتبرترين پرسشنامهها در زمينه اعتياد اينترنتي است. اين پرسشنامه در ۲۰ ا يتم طراحي شده خوداجرا بوده و بهروش ليكرت نمرهگذاري ميشود. گزارههاي اين ا زمون براساس ملاکهاي DSM-IV-TR براي تشخيص قماربازي بيمارگونه طراحي شده است. نمرات بهدستا مده براي هر فرد وي را در سه گروه طبقهبنديميکند ۱- کاربر عادي اينترنت ۲- کاربري که در اثر استفاده زياد دچار مشکلاتي شده است و ۳- کاربر معتاد که استفاده بيش از حد وي را وابسته کرده و نياز به درمان دارد. پرسشنامه جنبههاي مختلف اعتياد به اينترنت را ميسنجد و به تعيين اينکه ا يا استفاده بيش از حد از اينترنت بر جنبههاي مختلف زندگي فرد تاثير دارد يا نه ميپردازد [۱۱]. در مطالعه يانگ و همكاران اعتبار دروني پرسشنامه بالاتر از ۰/۹۲ ذكرشده و اعتبار بهروش بازا زمايي نيز معنيدار گزارش شده است [۱۲]. ويديانتو و مك موران در مطالعه خود با عنوان بررسي

3 185 ويژگيهاي روانسنجي پرسشنامه اعتياد اينترنتي يانگ روايي صوري اين پرسشنامه را بسيار بالا ذكر كردهاند. همچنين از طريق تحليل عوامل شش برجستگي استفاده بيش از حد بيتوجهي به وظايف شغلي فقدان کنترل مشکلات اجتماعي و تاثير بر عملکرد را بهدست ا وردند كه همه اينها نشاندهنده ثبات دروني و روايي ا ن است [۱۳]. در مطالعه ديگري بهروش تحليل ي سه علايم ترک مشکلات اجتماعي و اختلال در عملکرد بهدست ا مد که اين ابعاد از اعتياد اينترنتي با تعداد زيادي از متغيرها نظير عملکرد تحصيلي سن جنس و استفاده از اينترنت رابطه مستقيم و مثبتي دارند [۴]. ج) پرسشنامه تشخيصي يانگ :(DSM-IV-TR) مصاحبه براساس DSM-IV-TR براي تشخيص اعتياد اينترنتي توسط متخصص (روانپزشک) انجام شد. لازم به ذکر است که از تمامي گروه نمونه مصاحبه بهعمل ا مد تا براساس اين مصاحبه به همراه نمره هر فرد در پرسشنامه اعتياد اينترنتي بتوان نقطه برش پرسشنامه اعتياد اينترنتي را تعيين نمود. پاسخ به ۴ سي وال يا بيشتر از ا ن نشانگر وجود اختلال اعتياد اينترنتي در فرد است [۹ ۱۵]. ۱۴ اعتبار بهروش تنصيف برابر با ۰/۷۲ و مقدار ا لفاي کرونباخ براي ا ن برابر با ۰/۷۱ گزارش شده است [۱۶]. در مطالعه اي مقدماتي مقدار ا لفاي کرونباخ ۰/۶۵ محاسبه شد. ابتدا پرسشنامه توسط دو نفر مسلط به زبان انگليسي ترجمه شد. سپس توسط دو تن از استادان گروه روانپزشکي ويراست علمي و ادبي شد. از ا نجايي که پديده اعتياد اينترنتي وابسته به فرهنگ است اصلاحات لازم طبق فرهنگ جامعه پژوهش صورت گرفت و در نهايت ا يتمهاي اين پرسشنامه با اضافهکردن ۲ ا يتم و بهصورت ۲۲ ا يتمي براساس فرهنگ ايراني تنظيم شد. يافتهها %۶۷/۸ از شرکتکنندگان مرد بودند. برخي ويژگيهاي جمعيتشناختي نمونه پژوهش در جدول ۱ ا ورده شده است. ميانگين و انحرافمعيار سن نمونه حاضر بهترتيب برابر با ۲۱/۹۵ و ۲/۳۶ و ميانگين و انحرافمعيار مقدار ساعت استفاده از کامپيوتر و اينترنت در هر نوبت کاري بهترتيب برابر با ۲/۶ و ۱/۵۷ بهدست ا مد. جدول ۱) توزيع فراواني دانشجويان براساس وضعيت تاهل و مقاطع تحصيلي مقطع تحصيلي وضعيت تاهل مجرد متاهل کل فوق کارشناسي کارشناسي دکتري کل ارشد ديپلم ۱ ۲۱۲ ۲۱ ۲۳۳ ۱ ۰ ۱ ۲۷ ۴ ۲۱ ۱۶۴ ۱۷ ۱۸۱ ۲۰ ۰ ۲۰ براي محاسبه روايي پرسشنامه اعتياد يانگ از چندين روش استفادهشد: ۱- روايي محتوايي ا زمون با ارايه به ۱۰ نفر متخصص (۵ روانپزشک و ۵ روانشناس) مورد تاييد قرار گرفت. ۲- بهمنظور روايي همگرايي پرسشنامه اعتياد اينترنتي يانگ همبستگي نمرات حاصله از پرسشنامه با پرسشنامه YDQ محاسبه و ضريب همبستگي ا ن برابر با ۰/۵۰ بهدستا مد.(p<٠/٠٥) جدول ۲) شاخصهاي ا ماري پرسشنامه اعتياد اينترنتي يانگ از طريق روش تحليل مولفههاي اصلي درصد درصد تراکمي ميزان مقدار واريانس واريانس عوامل اشتراک ويژه تبيينشده تبيينشده ۳۰/۲۶ ۳۸/۴۳ ۴۴/۵۵ ۵۰/۳۷ ۵۵/۶۳ ۳۰/۲۶ ۸/۱۶ ۶/۱۲ ۵/۸ ۵/۲۶ ۶/۶۵ ۱/۷۹ ۱/۳۴ ۱/۲۷ ۱/۱۵ ۵۴/۳۹ ۱۴/۶۶ ۱۱ ۱۰/۴۲ ۹/۴۵ ۳ بهمنظور روايي سازه پرسشنامه از روش تحليل ي به شيوه چرخش از نوع واريماکس استفادهشد. %۵۶ از واريانس نمراتي را نشان داد که بهترتيب شامل عوامل ۱- مشکلات اجتماعي (شامل سي والهاي ۵ و ۹ و ۱۰ و ۱۵ و ۱۸ و ۱۹ و ۲۱ و ۲۲ بارهاي ي از تا ۰/۷۶) ۲- تاثير بر عملکرد (شامل سي والهاي ۱۱ و ۱۳ و ۱۶ و ۲۰ و ۲۱ بارهاي ي از ۰/۴۷ تا ۰/۷۶) ۳- فقدان کنترل (شامل ۷ سي والهاي ۱ و ۲ و ۷ و ۱۲ و ۱۴ و ۱۵ و ۱۷ بارهاي ي از تا ۰/۷۳) ۴- استفاده مرضي از چتروم (شامل سي والهاي ۳ و ۴ و ۸ بارهاي ي از ۰/۶۳ تا ۰/۸۹) و ۵- بيتوجهي به وظايف شغلي و تحصيلي (شامل سي والهاي ۲ و ۶ و ۹ بارهاي ي از ۰/۵۰ تا ۰/۸۰) بودند. در محاسبات مزبور بارهاي ي بالاتر از در نظر گرفته شده است. رسم نمودار ارزشهاي ويژه (نمودار اسکري) و الگوي وزنهاي ي نيز پنج را پيشنهاد نمود (نمودار ۱). پيش از اجراي تحليل ي بهمنظور بررسي کفايت حجم نمونه از ا زمون KMO و ا زمون کرويت بارتلت استفاده شد. سرني و کيسر نشان دادند که وقتي KMO بيشتر از ۰/۶۰ باشد بهراحتي ميتوان تحليل ي را اجرا کرد [۱۷]. هرچه تعداد شاخص مذکور بيشتر باشد کفايت حجم نمونه بيشتر خواهد بود. مقدار KMO براي پژوهش حاضر برابر با ۰/۸۵ بود که نشاندهنده کفايت حجم نمونه بوده است. ا زمون کرويت بارتلت برابر با مقدار مجذور کاي ۱۶۷۱/۴۴ و با درجه ا زادي ۲۳۱ بود که نشاندهنده اين است که همبستگي بين سي والات در جامعه وجود داشت (۰/۰۰۱>p) و تحليل ي قابل ۲ ۳ ۴ ۵

4 186 انجام بود. ماتريس ي سي والهاي پرسشنامه نشانداد که هاي يکم تا پنجم که داراي مقدار ويژه بيشتر از يک بود بهترتيب ۵/۸ ۶/۱۲ ۸/۱۶ ۳۰/۲۶ و %۵/۲۶ و در مجموع %۵۶ واريانس کل را تبيينکردند (جدول ۳) عوامل نمودار ۱) نمودار ارزشهاي ويژه [تست اسکري] و الگوي وزنهاي ي مقدار ويژه طبق روش متداول با استفاده از چرخش واريماکس به محورهاي جديدي انتقال دادهشد تا ساختار ساده ا ن امکانپذير شود (سي والهايي که بار ي ۰/۴ به بالا داشتند انتخاب شدند جدول ۳). براي تعيين حساسيت و ويژگي پرسشنامه علاوه بر اجراي ا زمون از مصاحبه روانپزشکي براي تشخيص اعتياد اينترنتي نيز استفاده شد. بدين منظور تمام گروههاي نمونه مورد مصاحبه قرار گرفتند. بر طبق نظر روانپزشک ۳۰ نفر از گروه نمونه مبتلا به اعتياد اينترنتي تشخيص داده شدند. حساسيت ا زمون اعتياد اينترنتي ۰/۸۰ و ويژگي ا ن در حدود ۰/۷۸ بهدست ا مد. براي تعيين نقطه برش پس از تعيين حساسيت و ويژگي اطلاعات توسط منحني راک در محيط SPSS 12 تجزيه و تحليل شد. براساس نتايج بهدستا مده ميزان دقت نشاندهنده اين است که ۰/۸۹ از موارد تشخيصي بهدرستي تشخيص داده شدهاند ( p<۰/۰۰۱ نمودار ۲). ۰/۴ ۰/۶ ۰/۸ ۱/۰ جدول ۳) ماتريس ي چرخشيافته واريماکس پرسشنامه اعتياد اينترنتي يانگ سي والات سي وال ۱ سي وال ۲ يکم دوم سوم ۰/۷۳ ۰/۵۱ چهارم پنجم ۰/۵۰ ۰/۶۳ سي وال ۳ سي وال ۴./۸۰ ۰/۶۸ ۰/۸۹ ۰/۸۴ ۰/۶۲ ۰/۴۴ ۰/۴۸ ۰/۴۷ ۰/۷۱ ۰/۴۸ ۰/۷۶ ۰/۶۱ ۰/۷۲ ۰/۶۳ ۰/۴۶ ۰/۴۵ ۰/۷۶ ۰/۵۴ سي وال ۵ سي وال ۶ سي وال ۷ سي وال ۸ سي وال ۹ سي وال ۱۰ سي وال ۱۱ سي وال ۱۲ سي وال ۱۳ سي وال ۱۴ سي وال ۱۵ سي وال ۱۶ سي وال ۱۷ سي وال ۱۸ سي وال ۱۹ سي وال ۲۰ سي وال ۲۱ سي وال ۲۲ چون ماتريس ي چرخش نايافته و بارهاي ي ا ن ساختاري معنيدار بهدست نميداد هاي استخراجشده بر ويژگي نمودار ۲) سطح منحني راک (ROC) ۱/۰ ۰/۸ ۰/۶ ۰/۴ ۰/۲ ۰/۰ ۰/۰ ۰/۲ سپس براساس نتايج منحني راک و حساسيت و ويژگي محاسبهشده نقطه برش مناسب پرسشنامه عدد ۴۶ بهدستا مد. بدين معني که اگر مجموع نمره بهدست ا مده براي هر فرد بالاتر از ۴۶ باشد نشاندهنده اعتياد اينترنتي ا ن شخص خواهد بود. شاخص هماهنگي دروني اين پرسشنامه يعني ضريب ا لفاي کرونباخ برابر با محاسبه شد که نشان ميدهد فقط ١٢% از واريانس نمرات کل پرسشنامه در اثر خطاي اندازهگيري بهدست ا مده است. در جدول ٤ در صورتي که هر يک از سي والات حذف ميشد ضريب ا لفا بين تا در نوسان بود. همچنين ضريب ا لفا براي ۵ بهدست ا مده عبارت از اول ۰/۸۱=α دوم ۰/۷۳=α سوم ۰/۷۵=α چهارم ۰/۷۴=α و پنجم ۰/۶۲=α بود. براي تعيين اعتبار دروني پرسشنامه از روش تنصيف استفاده شد. در اين روش با استفاده از نمرات

5 187 زوج و فردکردن سي والات و همچنين محاسبه ضريب همبستگي ۰/۷۲ بهدست ا مد (٠/٠١>p). براي تعيين اعتبار بيروني از روش بازا زمايي استفاده شد. بدين منظور در حدود ٤٠ نفر از دانشجويان که به تصادف انتخاب شده بودند دوباره مورد ارزيابي قرار گرفتند. فاصله بين دوبار ا زمون حدود دو هفته تا يک ماه بود. ضريب همبستگي دوبار اجرا و ٠/٨٢ محاسبه شد (٠/٠١>p). جدول ٤) ضرايب همبستگي دروني نمرات هر سي وال پرسشنامه اعتياد اينترنتي يانگ بحث شماره سي وال ١ مقدارا لفا درصورت حذف سي وال ٢ ٣ ٤ ٥ ٦ ٧ ٨ ٩ ١٠ ١١ از سي وال ١٢ تا ٢٢ مقدار ا لفا درصورت حذف سي وال بود. ميانگين مدت زمان استفاده گروه نمونه برابر با ٢/١٦ ساعت بود در ضمن ٦٠% از افراد گروه نمونه در منزل از اينترنت استفاده ميکنند. در پژوهشي ديگر هم نشان داده شد بيش از ٦٤% از كاربران ايراني در منزل از اينترنت استفاده ميكنند كه اين مساله نشاندهنده تمايل گسترده استفاده از اين ابزار اطلاعرساني است.[٢] زمانيکه فرم اوليه ا زمون مورد بررسي قرار گرفت فرم اوليه با اشکالاتي همراه بود و به تجديد نظر نياز داشت لذا پس از مشورت با روانپزشک متخصص و مسلط به بحث اعتياد اينترنتي فرم دوم ا زمون تهيهشد و مورد بررسي مجدد قرار گرفت و نسخه دوم ا زمون با ٢٢ سي وال تهيهشد. از نظر صوري مشکل مهم در اين ا زمون وجود نداشت و گروه نمونه هم در فهم سي والات مشکل عمدهاي نداشتند و تقريب ا سي والات برايشان جذاب و جالب بود. اين نتيجه با پژوهش ويديانتو و مكموران که در مطالعه خود روايي صوري اين پرسشنامه را بسيار بالا ذكر كردهاند همخواني دارد [۴ ۱۳]. اعتبار ا زمون بهروش ا لفاي کرونباخ برابر با ۰/۸۸ محاسبهشد که نشاندهنده اعتبار بسيار مطلوب ا زمون است. اين نتيجه با نتايج مطالعه يانگ همخواني دارد. در مطالعه يانگ و همكاران هم اعتبار دروني پرسشنامه ۰/۹۲ ذكر شد [۱۲]. در مطالعه ويديانتو و مکموران هم همساني دروني (ا لفاي کرونباخ) پرسشنامه ۰/۸۲ گزارش شده بود [۴]. همچنين ضرايب ا لفاي کرونباخ براي ۵ تشکيلدهنده پرسشنامه از ۰/۶۲ تا ۰/۸۱ بهدست ا مد که اين با ضرايب ا لفاي کرونباخ بهدست ا مده توسط ويديانتو و مکموران (ا لفاي کرونباخ از ۰/۵۴ تا ۰/۸۲) هماهنگي داشت [۱۳]. در پژوهش چن و همکاران که در چين انجامشد نتايج نشان داد که ۶ سازه بهدست ا مده از پرسشنامه ا لفاي کرونباخ بالاتر از ۰/۷ را دارا است و اين نشاندهنده اين است که ا يتمهايي که اين ۶ را ميسنجد از ثبات بالايي برخوردار است [۱۸]. پارکر هم ثبات دروني نسخه کانادايي اين پرسشنامه را بهروش ا لفاي کرونباخ برابر با ۰/۹۴ و اعتبار بيروني ا ن را بهروش بازا زمايي بعد از ۲ هفته برابر با ۰/۸۵ گزارش کردهاست [۱۹]. در مورد نسخه کرهاي اين پرسشنامه هم ا لفاي کرونباخ از ۰/۹۰ تا ۰/۹۲ گزارش شدهاست [۲۰]. لذا ضرايب ا لفاي کرونباخ بهدست ا مده هم در نسخه فارسي و هم در نسخه اصلي بالاتر از ۰/۷ بوده است. البته تفاوت جزيي در مقدار ا لفاي کرونباخ مشاهده شده در مطالعات مختلف بيانگر تفاوت در تعداد ا يتمهاي ترجمهشده تفاوتهاي فرهنگي و جمعيت هدف است. نتايج حاصل از ساختار ي پرسشنامه اعتياد اينترنتي يانگ بهروش تحليل مولفههاي اصلي و با چرخش واريماکس نشان ميدهد که پرسشنامه اعتياد اينترنتي يانگ يک مقياس چندبعدي است که بيشترين سهم تبيين واريانس را اول بر عهده دارد و مابقي عوامل سهم کمتري در تبيين واريانس اين پرسشنامه دارند. اين ٥ % ٥٦ از واريانس را تبيينميکند. اين عوامل بسيار شبيه عوامل استخراجشده توسط ويديانتو و مكموران است. در مطالعه ا نها نيز ۶ به نامهاي برجستگي استفاده بيش از حد بيتوجهي به وظايف شغلي فقدان کنترل مشکلات اجتماعي و تاثير بر عملکرد بهدست ا مده بود [۱۳]. همچنين در مطالعه ديگري بهروش تحليل ي سه : علايم ترک مشکلات اجتماعي و اختلالدرعملکرد را بهدستا وردند که اين ابعاد از اعتياد اينترنتي با تعداد زيادي از متغيرها نظير عملکرد تحصيلي سن جنس و استفاده از اينترنت رابطه مستقيم و مثبتي دارد [۴]. در مطالعه حاضر ي به نام "استفاده مرضي از چتروم" استخراج شد که در مطالعه اصلي مشاهده نميشود. اين ميتواند ناشي از توجه بيشتر کاربران در کشور ما به محيطهاي چتروم باشد. در کشورهاي ما بهدليل شرايط فرهنگي در روابط بين افراد ممکن است بيشتر ارتباطات از طريق اينترنت صورت گرفته و اين در اعتياد به اينترنت هم مشهودتر باشد. تحليل تمايزات ويژگيهاي روانسنجي نظير تعيين نقطه برش

6 188 حساسيت و ويژگي نشان داد که بهترين نقطه برش عدد ٤٦ است و حساسيت و ويژگي پرسشنامه نيز ٠/٧٨ و ٠/٩٠ بهدستا مد. اين نتايج با يافتههاي درگاهي و ويزشفر مشابهتدارد [٢١ ٢٢]. همچنين در پژوهش کو و همکاران براي نسخه تايواني اين پرسشنامه حساسيت و ويژگي ٨٥% و ٨٧/٧% محاسبه شده بود [٢٣]. در پژوهشي هم حساسيت و ويژگي ٦٧/٨% و ٩٢/٦% با نقطه برش ٤٨ بهدست ا مدهاست [٢٤] که تقريب ا مشابه ميزان حساسيت و ويژگي و نقطه برش پژوهش فعلي است. در پژوهش تسيتيسيکا و همکاران نقطه برش ۴۰ به بالا بهعنوان اعتياد اينترنتي در نظر گرفتهشدهاست [۲۵]. البته تفاوت در نقطه برش بهدست ا مده ميتواند ناشي از جمعيت هدف در دو پژوهش و ملاکهاي تشخيصي در تشخيص اعتياد به اينترنت باشد. بهطور کلي پرسشنامه اعتياد اينترنتي يانگ داراي روايي سازه همگرا و تشخيصي بالايي است و جهت تعيين ميزان اعتياد اينترنتي جمعيتهاي مختلف باليني و جمعيت عادي از اعتبار بالايي برخوردار است. اکثر ضرايب همبستگي گزارششده در اين تحقيق مشابه همان ضرايبي است که مولفان پرسشنامه در فرهنگ اصلي گزارش کردهاند. اين يافتهها نشانگر ساده و سليسبودن عبارات ا زمون چه در زبان انگليسي و چه در زبان فارسي است و اينکه اطباق نسخه فارسي با فرهنگ ايراني بهصورت مطلوب انجام گرفتهاست. استفاده از اين مقياس ميتواند راهگشاي بسياري از تحقيقاتي باشد که در ا نها به مساله اعتياد اينترنتي پرداخته ميشود. لذا مهمترين پيشنهاد در اين پژوهش استفاده از اين ا زمون براي تشخيص افراد معتاد از سالم است. اما اجراي ا زمون بايستي زير نظر متخصصان انجام شود تا بدينوسيله روايي ا زمون با دقت بيشتري بررسي شود. همچنين لازم است در پژوهشهاي ديگر اعتبار و روايي ساير پرسشنامهها در زمينه اعتياد اينترنتي نيز مورد بررسي قرار گرفته و با نتايج پرسشنامه يانگ مقايسه شود. نتيجهگيري با استفاده از ا زمون اعتياد به اينترنت يانگ ميتوان بهطور قابلقبولي خصيصههاي اعتياد اينترنتي را در دانشجويان مورد اندازهگيري قرار داد. تشکر و قدرداني: از تمامي معاونان پژوهشي و مسي ولان سايتهاي اينترنتي دانشگاههاي علوم پزشکي اصفهان پيامنور دانشگاه ا زاد اسلامي واحد خوراسگان دانشگاه ا زاد اسلامي واحد نجفا باد دانشگاه ا زاد اسلامي واحد خمينيشهر و همچنين از معاونت دانشجويي فرهنگي دانشگاه علوم پزشکي اصفهان که بستر پژوهش را براي اينجانب فراهم کردند کمال تشکر را دارم. منابع 1- Chosunil BO. Korea number six internet use [cited 2002, Dec 4]. Available at: 2- Arshlo H. The effects of electronic media (such as the internet and virtual environments) on identity and mental health, university students in Tehran [dissertation]. Tehran: Azad University; [Persian] 3- Alavi SS. Psychometric characteristics of questionnaires measuring the severity of internet addiction GPIUS, CIUS List student at university [research project]. Isfahan: Isfahan University; [Persian] 4- Chang MK, Law SP. Factor structure for young internet addiction test: A confirmatory study. Comput Human Behav. 2008;10(16): Morham J, Schumacher P. Incidence and correlates of pathological internet use among college student. Comput Human Behav. 2000;16: Young K. Internet addiction: The emergence of a new clinical disorder. Cyberpsychol Behav. 1996;1(3): Shapira N, Goldsmith T, Keckr P, Khosla U, McElroy S. Psychiatric features of individuals with problematic internet use. Addict Dis. 2000;57: Omidvar A, Saremi AA. Internet addiction: Description, etiology, prevention, treatment and measurement scales of internet addiction disorder. Mashhad: Tamrin Publication; [Persian] 9- Arizi HR, Farahani H. Applied research methods in clinical psychology and counseling. Tehran: Danzhe Publication; [Persian] 10- Meerkerk GJ, Van Eijnden RJ, Vermulst AA, Garretsen HF. The Compulsive Internet Use Scale (CIUS): Some psychometric properties. Cyberpsychol Behav. 2009;12(1): Murali V, George S. An overview of internet addiction. Adv Psychosom. 2007;13: Man SL. Prediction of internet addiction for undergraduates in Hong Kong. Hong Kong: Baptist University Publication; Widyanto L, Murran M. The psychometric properties of the internet addiction test. Cyberpsychol Behav. 2004;7(4): Cho C, Atish P, Zhao H. A text mining approach to internet abuse detection. Milwaukee; Proceeding of the Fifth Workshop on E-buisiness, Cao F, Su L. Internet addiction among Chinese adolescents: Prevalence and psychological features. J Com. 2006;33(3): Cao F, Su L, Liu T, Gao X. The relationship between impulsivity and internet addiction in a sample of Chinese adolescents. Eur Psychiatry. 2007;22: Kalantari K. Processing and data analysis in social research. Tehran: Farhang-e-Saba Publication; [Persian] 18- Chen JV, Chen CC, Yang H. An empirical

7 189 users of internet in Lar. Ment Health J. 2005;25:23-7. [Persian] 23- Ko C, Cheng C, Yen J, Yen Y, Chen C, Chen S. Screening for internet addiction: An empirical study on cut-off points for the Chen internet addiction scale. Kaohsiung J Med Sci. 2005;21(12): Ko C, Yen J, Chen C, Chen S, Wu K, Yen C. Three-dimensional personality of adolescents with internet addiction and substance use experience. Can J Psychiatry. 2006;51(14): Tsitsika A, Critselis E, Kormas G, Filippopoulou A, Tounissidou D, Freskou A, et al. Internet use and misuse: A multivariate regression analysis of the predictive factors of internet use among Greek adolescents. Eur J Pediatr. 2009;168: evaluation of key factors contributing to internet abuse in the workplace. Indust Manag Sys. 2008;108(1): James DA, Parker RN, Taylor JM, Eastabrook SL, Schell LM. Problem gambling in adolescence: Relationships with internet, misuse, gaming abuse and emotional intelligence. Pers Individ Dif. 2008;45: Kim K. Internet addiction in Korean adolescents and its relation to depression and suicidal ideation: A questionnaire survey. Int J Nurs. 2006;43: Dargahi H, Razavi M. Internet addiction and its related factors in inhabitants, Tehran. Payesh J. 2007;6(3): [Persian] 22- Vizshefer F. Assessment of internet addiction in